(مسأله 2143) كسى كه ضامن جريره كسى مىشود به او مىگويد: «من ولىِّ تو مىشوم
كه ديه قتل خطاى ترا بپردازم» او نيز مىگويد: «قبول كردم» پس از اجراى عقد او
شرعا ضامن جريره و وارث آن شخص مىشود.
(مسأله
2144) كسى كه هيچ وارث نسبى ندارد، اگر بميرد، همه اموالش به ضامن
جريرهاش مىرسد، و اگر همسر داشته باشد، يك چهارم تركه به همسر (اگر ميّت مرد
باشد) و يا نصف آن به شوهر (اگر ميّت زن باشد) مىرسد و بقيّه بهضامن جريره مى
رسد.
3-
ولاى امامت
اگر
كسى هيچ فاميل نسبى نداشته باشد، آزاد كننده و ضامن جريره نيز نداشته باشد، اموالش
به امام مىرسد، كه امام وارث هر كسى است كه وارث ندارد. به جز در دو صورت:
1-
اگر ميّت همسر داشته باشد، پس اگر زن باشد، همه اموالش به شوهرش مىرسد و چيزى به
امام نمىرسد، ولى اگر مرد باشد، يك چهارم تركهاش به همسرش مىرسد و بقيّهاش به
امام تعلّق مىگيرد.
2-
اگر ميّت وصيّت كند كه همه اموالش به مسلمانان، بينوايان و در راه ماندگان صرف
شود، وصيّتش در كلّ اموالش نافذ مىشود و در آن راه هزينه مىشود، ولى اگر به
موارد ديگرى وصيّت كرده باشد، تا يك سوّم تركهاش نافذ مىشود وبقيّهاش به امام
تعلّق مىگيرد.
(مسأله
2145) منظور از كسى كه وارث ندارد، كسى است كه مىدانيم هيچ وارث مسلمانى
از خويشاوندانش ندارد، مثل كسى كه تازه مسلمان شده، و كسى از خويشاوندانش مسلمان
نشده، آزاد كننده و ضامن جريرهاى هم ندارد. و در اينحكم است آن كسى كه گمشده و
پيش از شناسائى نسبش از دنيا رفته است.