اگر تا رمضان آينده عذرشان باقى باشد و نتوانند قضاى آن را بگيرند، بايد كفّاره تأخير بدهند و بنابر احتياط واجب در سالهاى بعدى روزههايشان را قضا كنند.

(مسأله 1395) كسى كه قضاى روزه رمضان بر عهدهاش هست و قدرت بر قضا دارد، بايد در اثناى سال نسبت به قضاى آنها اقدام كند و اگر سستى كند، تا رمضان بعدى برسد، قضاى آنها بر گردنش ميماند و بايد كفّاره تأخير نيز بپردازد.

(مسأله 1396) كسى كه چندين سال بدون عذر روزه نگرفته، بايد همه آنها را قضا كند و كفّاره بدهد و براى تأخير در قضا كفّاره تأخير نيز بپردازد.

(مسأله 1397) كسى كه روزه قضاى رمضان گرفته در صورتى كه وقت براى قضا وسيع باشد ميتواند پيش از ظهر آن را افطار كند، ولى اگر بعد از ظهر آن را بخورد كفّاره دارد، چنانكه در مسأله 1379 بيان شد.

(مسأله 1398) در مورد روزه هايى كه به عنوان روزه واجب است، مانند 10 روز روزه به جاى قربانى، و 31 روز از روزه كفّارهاى كه بايد پشت سر هم انجام بگيرد، پيش از ظهر افطار كردن جايز است، ولى بعد از ظهر افطار كردن جايز نيست، اگر چه كفّاره ندارد.

(مسأله 1399) روزه هايى كه به عنوان روزه واجب نشده، مثل روزه استيجارى، نذر موسّع، كفّاره تخييرى و روزههاى مستحبّى، آنها را هر وقت بخواهد ميتواند افطار كند.

(مسأله 1400) كسانى كه از روزه گرفتن معذور هستند، بايد براى هر روز يك مدّ طعام به فقير بدهند و دادن قيمت آن كفايت نمى كند.