آخوند خراسانى‌

ملا محمدكاظم معروف به «آخوند خراسانى»، فرزند ملا حسين، از فقها و مراجع بزرگ شيعه در دوره قاجار است. او در سال 1255 ه. ق، در مشهد متولد شد و پس از تحصيلات علوم عقلى در تهران، به نجف اشرف رفت و در خدمت شيخ انصارى و ميرزاى شيرازى، به درجه اجتهاد رسيد و پس از مهاجرت ميرزاى شيرازى به سامرا، بر مسند تدريس نشست. آخوند خراسانى در اواخر عمر، حكم به خلع محمدعلى‌شاه قاجار داد و در جنگ جهانى اول كه ايران به دو بخش تحت نفوذ روس و انگليس درآمد، به شدت نسبت به تهاجم آنان اعتراض كرد. سرانجام در شب چهارشنبه 21 ذى‌حجه سال 1339 ه. ق، در حالى‌كه به اتفاق عده‌اى، قصد مسافرت به ايران داشت، بر اثر سكته از دنيا رفت و جنازه‌اش را در مقبره ميرزاى رشتى، در دالان سلطانى صحن حضرت امير (ع) به خاك سپردند. برخى آثار وى عبارت است از: كفاية الاصول، كتاب اجاره، كتاب اجتهاد و تقليد، حاشيه بر اسفار و حاشيه بر رسائل و مكاسب شيخ انصارى.[109]

...

شيخ الشريعة اصفهانى‌

ملا فتح‌الله فرزند حاج ميرزا محمدجواد نمازى شيرازى، معروف به شيخ الشريعه اصفهانى، از مشاهير علما و فقها و مشايخ اجازات عصر خود بود. او در ربيع‌الاول سال 1266 ه. ق، در شيراز متولد شد. دوران كودكى خود را در اصفهان گذرانيد و پس از تحصيل در خدمت علماى بزرگ آنجا، مانند ملا عبدالجواد خراسانى، ملا حيدرعلى اصفهانى و ملا احمد سبزوارى، به اخذ اجازه و روايت نايل شد. در سال 1296 ه. ق، به نجف اشرف رفت و در محضر ميرزا حبيب‌الله رشتى و شيخ محمدحسين فقيه، به درجه اجتهاد رسيد. بعد از وفات ميرزا محمدتقى شيرازى نيز رياست شيعه، به وى منتقل شد. او در شب يكشنبه هشتم ربيع‌الثانى سال 1339 ه. ق، درگذشت و در حجره سوم سمت شرقى صحن‌

[109] . نجف كانون تشيع، صص 163 و 164.