نيست، غير از مدفوع و خون كه احتياط واجب آن است كه آنها را نخورند.

مسأله 20 در پرندگان اگر از اينها چيزى يافت شد، احتياط واجب آن است كه اجتناب شود، بلى اشكال نيست در حرام بودن خون و فضله آنها.

در غير حيوان‌

مسأله 1 حرام است چيزهايى كه نجس است و چيزهايى كه به واسطه رسيدن به نجس، نجس شده تا آنها را پاك نكرده‌اند.

مسأله 2 هر چيزى كه به بدن ضرر بزند؛ چه باعث مردن شود يا باعث فساد مزاج شود، يا باعث از بين رفتن بعض حواس شود؛ چه حس ظاهر، مثل بينايى و شنوايى و چه حس باطن، مثل حافظه و يا آن كه باعث معيوب شدن يا از بين رفتن بعض اجزاء شود يا باعث فاسد شدن بعض قوا مثل قوه باه يا قوه زاييدن شود تمام اينها حرام است، و هم چنين حرام است از براى زن كه دوايى بخورد كه بچه‌اش ساقط شود يا بچه را به واسطه آلاتى ساقط كند كه هم بر زن حرام است و هم بر كسى كه اين عمل را انجام بدهد.

مسأله 3 حرام است خوردن گل و كلوخ كه گل خشك شده است و مثل آن است خشت و احتياط واجب آن است كه از خاك نيز اجتناب شود اگر چه حرام نبودن در صورتى كه ضرر نزند خالى از قوت نيست، چنانچه سنگ ريزه و شن و معادن حرام نيستند مگر در صورت ضرر زدن.

مسأله 4 از گل قبر سيد الشهداء (عليه السّلام) براى شفا و به مقدار نخود مى‌شود خورد ولى از قبور ساير معصومين نمى‌شود و آن چه مى‌شود از گل قبر سيد الشهداء خورد گلى است كه از قبر يا نزديك به آن طورى كه از قبر شمرده شود، برداشته شود.

مسأله 5 شراب به همه اقسامش حرام است و از كبائر است و منكر حرمتش با التفات به لازمش كافر است و آن قدر در باره آن در قرآن و اخبار شريفه‌