باشد واجب است آن را بخواند، و اگر ترك كند قضاى آن واجب است.

مسأله 6 اگر بچه بالغ، و مجنون عاقل، و بيهوش باهوش شود در وقت، واجب است بر آنها اداى نماز؛ اگر چه از وقت باقى نباشد مگر به مقدار يك ركعت و لو با تيمّم، و واجب است قضاى آن در صورت ترك، و هم چنين اگر حايض و نفساء پاك شوند و اين مقدار از وقت باقى باشد، چنانچه اگر ديوانگى و بى‌هوشى و حيض و نفاس عارض شود، بعد از گذشتن مقدار نماز مختار از اوّل وقت به حسب حال آنها از سفر و حضر و وضو يا تيمّم و نماز از آنها فوت شود واجب است بر آنها قضا.

مسأله 7 كسى كه فاقد طهورين باشد؛ يعنى نه آب و نه خاك داشته باشد كه با آنها تحصيل طهارت كند، واجب است بر او قضا، و اداء از او ساقط است بنا بر اقوى، لكن سزاوار نيست ترك احتياط، به اين كه نماز را بخواند و بعد قضا كند.

مسأله 8 كسى كه در اماكن تخيير بوده و نمازش فوت شده ظاهر آن است كه در قضاى آن نيز مخيّر باشد؛ اگر در همان اماكن قضا كند؛ و الّا بر او معيّن است قضاى قصرى بنا بر احوط.

مسأله 9 مستحب است قضاى نوافل يوميه، و ترك آن كراهت شديده دارد، در صورتى كه اشتغال به دنيا مانع از به جا آوردن آنها شده باشد.

مسأله 10 اگر كسى عاجز باشد از قضاى نوافل يوميه به قدر وسع خود صدقه مى‌دهد، و كمتر چيزى كه مستحب است صدقه دادن است از هر دو ركعت يك مدّ، و اگر متمكّن نشد از هر چهار ركعت يك مدّ، و اگر متمكّن نشد از نمازهاى شبانه يك مدّ و از نمازهاى روزانه يك مدّ بدهد.

مسأله 11 اگر نمازهايى كه از مكلّف فوت شده متعدّد باشد، پس اگر علم به ترتيب داشته باشد لازم است مراعات آن بنا بر اقوى؛ و امّا اگر علم به ترتيب ندارد احوط مراعات ترتيب است اگر چه مراعات نكردن خالى از قوّت نيست.