چهارم: آن كه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش كند و با حال جنابت يك روز يا چند روز روزه بگيرد.

پنجم: آن كه در ماه رمضان بدون اين كه تحقيق كند صبح شده يا نه، كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، و نيز اگر بعد از تحقيق با اين كه گمان دارد صبح شده، كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده قضاى آن روزه بر او واجب است، بلكه اگر بعد از تحقيق شك كند [1] كه صبح شده يا نه و كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، احتياط واجب آن است كه قضاى روزه آن روز را به‌جا آورد.

ششم: آن كه كسى بگويد صبح نشده و انسان به گفته او كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.

هفتم: آن كه كسى بگويد صبح شده و انسان به گفته او يقين نكند، يا خيال كند شوخى مى‌كند و كارى كه روزه را باطل مى‌كند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده است.

هشتم: آن كه كور و مانند آن به گفته كس ديگر افطار كنند، بعد معلوم شود مغرب نبوده است.

نهم: آن كه در هواى صاف به واسطه تاريكى يقين كند كه مغرب شده و افطار كند بعد معلوم شود مغرب نبوده است، ولى اگر در هواى ابر به گمان اين كه مغرب شده افطار كند، بعد معلوم شود مغرب نبوده، قضا لازم نيست.

دهم: آن كه براى خنك شدن، يا بى‌جهت مضمضه كند؛ يعنى آب در دهان بگرداند و بى‌اختيار فرو رود، ولى اگر فراموش كند كه روزه است و آب را فرو دهد، يا براى‌

[1] در اين صورت قضا واجب نيست ظاهراً، چنانچه اگر بعد از تحقيق گمان كند صبح نشده‌يا يقين كند نيز واجب نيست.