حيوان ناقصى كه خصىّ نيست پيدا كند احتياط (واجب) آن است كه بين آن و حيوانى كه كامل است در بقيه ماه ذيحجه جمع نمايد، و اگر ممكن نشد در سال آينده. و احتياط كامل آن است كه بين آن دو حيوان و روزه جمع كند.

مسأله 10- اگر قربانى كند سپس معلوم شود كه ناقص يا مريض بوده است حيوان ديگرى واجب است. البته اگر خيال مى‌كرد كه چاق است سپس خلاف آن روشن شد كفايت مى‌كند. و اگر خيال مى‌كرد كه لاغر است و به اميد چاقى و به قصد قربت آن را قربانى كرد سپس معلوم شد كه چاق بوده كفايت مى‌كند. و اگر احتمال چاقى نمى‌داد يا احتمال آن را مى‌داد ولى از روى بى‌مبالاتى و نه به اميد انجام اطاعت خدا آن را ذبح كند كفايت نمى‌كند. و اگر اعتقاد داشته كه لاغر است ولى چون حكم را نمى‌دانسته، آن را ذبح كند سپس خلاف آن معلوم شود (كه لاغر نبوده است) احتياط (واجب) آن است كه اعاده كند. و اگر اعتقاد داشته كه ناقص است و حكم را نمى‌دانسته و ذبح كرده است سپس خلاف آن معلوم شد، ظاهر اين است كه كفايت مى‌كند.

مسأله 11- احتياط (واجب) آن است كه قربانى بعد از رمى جمره عقبه باشد، و احتياط (واجب) آن است كه از روز عيد تأخير نيفتد. و اگر به جهت عذر يا بدون آن تأخير بيندازد احتياط (واجب) آن است كه در ايّام تشريق ذبح كند، وگرنه در بقيه ماه ذيحجه (قربانى نمايد). و قربانى كردن از عبادات است كه نيّت در آن همانند آن‌ها معتبر است. و در قربانى كردن، نيابت جايز است و نيّت را نايب مى‌كند، و احتياط (مستحب) آن است كه منوب عنه هم نيّت نمايد. و بنابر احتياط (واجب) بايد نايب شيعه باشد بلكه خالى از قوت نيست. و همچنين است در ذبح كفّاره‌ها.

مسأله 12- اگر بعد از ذبح شك كند كه آيا جامع شرايط بوده يا نه، به شكّش اعتنا نمى‌كند. و اگر در صحت عمل نايب شك نمايد، اعتنا نمى‌كند. و اگر شك كند كه آيا نايب قربانى كرده يا نه، لازم است علم پيدا كند كه ذبح كرده است و گمان كافى نيست. و اگر نايب بر خلاف آنچه شرع مقدس در اوصاف و يا در ذبح معيّن كرده عمل نمايد پس اگر مى‌دانسته و عمداً چنين كرده ضامن است و اعاده واجب است و اگر نمى‌دانسته يا از روى‌