گرد و غبار حاصل از فعاليت كارخانه، در فضاى محل سكونت ما پخش شده و بى‌اختيار به حلق ما مى‌رود، آيا با توجه به اين كه رساندن غبار غليظ به حلق روزه را باطل مى‌كند، روزه ما باطل مى‌شود؟

ج‌

- در فرض مرقوم اگر غبار غليظ محسوب نمى‌شود به روزه ضرر نمى‌رساند.

س 24

- در رساله فرموده‌ايد كه تنقيه با چيز روان روزه را باطل مى‌كند، امّا من با وضعى كه دارم، ناچارم يك روز در ميان با آب خالص تنقيه شوم، آيا روزه‌هايم باطل است؟

ج‌

- براى حفظ روزه در شب تنقيه انجام دهيد.

س 25

- خودتان با اطلاع هستيد كه در بعضى از شهرهاى ايران مانند جنوب كه دريا وجود دارد هوا خيلى گرم است و اتفاقا ماه مبارك رمضان در فصل تابستان شروع شده و كارگران با بقيه ملت در حالى روزه مى‌گيرند كه از شدت هواى گرم خيلى خيلى ناراحت مى‌باشند؛ آيا مى‌توانند پارچه يا وسيله ديگر براى اينكه تشنگى‌شان را برطرف كنند به وسيله آب سرد، تر نموده بر روى خود بيندازند يا خير؟

ج‌

- براى روزه ضرر ندارد، گرچه عمل مزبور براى روزه دار مكروه است.

س 26

- كسانى كه از وطن خود در تهران تا محل كارشان چهار فرسخ شرعى است و شغلشان هم مسافرت نبوده و سفرشان هم سفر معصيت نيست و به فتواى آن حضرت تكليفشان گرفتن روزه نيست، آيا مى‌توانند قبل از حركت از خانه روزه‌شان را باطل كنند؟