س 6

- آيا نماز بر كودكان عقب‌مانده ذهنى كه فقط قادر به- تربيت‌پذيرى هستند واجب است؟

ج‌

- اگر عاقل نباشند، تكليف ندارند.

س 7

- به علت بى‌توجهى به نماز و روزه قبل از انقلاب نماز و روزه بى‌شمارى- قضا دارم آيا تكليف شرعى از چه سالى شروع مى‌شود تا وظائفم را دقيقا انجام دهم؟

ج‌

- سن تكليف در دختران تمام شدن نه سال قمرى و در پسران تمام شدن پانزده سال قمرى است.

س 8

- مرد جوانى هستم كه از سنّ 17 سالگى شروع به خواندن نماز و گرفتن روزه كرده‌ام، و به درستى نمى‌دانم كه از چه موقع بالغ شده‌ام، بفرماييد فعلا قضاى چند سال نماز و چند ماه روزه بر گردنم هست؟ آيا كفاره نيز بر من واجب است؟

ج‌

- حدّ بلوغ شرعى براى پسر تمام شدن پانزده سال قمرى است و اگر قبلا منى از او خارج شده يا موى خشن بر محل مخصوص او بيرون آمده، بالغ شده است و مدتى را كه يقين داريد در زمان بلوغ، نماز و روزه از شما فوت شده بايد قضا كنيد و اگر در افطار روزه تعمّدى نداشته‌ايد يا از روى جهل بدون تقصير در ياد گرفتن مسأله، روزه نگرفته‌ايد كفّاره ندارد.