اهل حق و حقيقت به اين اصل غيرقابل ترديد نزد مردم دانا معترف‌اند كه در گلزار معانى و حقايقى كه چمن‌آراى فكر بشر به وجود آورده است، هيچ گلى خوشبوتر و دل‌پذيرتر از گل عرفان نرسته است؛ و اگر در گل‌هاى ديگر نفحه‌اى از اين گل نرسيده باشد، عطرى از آنها به مشام نمى‌آيد؛ اگر چه بسيار بوده و هستند جُعَل صفتانى كه از بوى روحانى و نفحه ربوبى اين گل مانند شخص مبتلا به زكام كه از عطر گل فرار مى‌نمايد مشمئزند.

در اين اثر منيف از مباحث «توحيد» و «علم الاسماء» و مسائل مهمى از قبيل بحث «بَدا» و «سرّ قدر»، علم حق به اشيا قبل از كثرت، به طريقه حكما نيز گفتگو شده است.

زبان كتاب رسا و زيبا و بهجت‌افزاست؛ مسائل غامض و مباحث عاليه نبوت و ولايت در عبارات نسبتاً كوتاه ولى رسا با مهارت تقرير شده است. مصنف عظيم همه جا به لسان خواص از عرفا با عبارات پرمعنا سخن مى‌گويد؛ و سعى فرموده است كه اثر خود را از صورت رساله در جلباب كتاب مبسوط درنياورد، و از تعرض به مسائل غيرنافع احتراز نموده است.

در نحوه سير يا سريان، و به عبارت ديگر، ظهور حقيقت «نبوت تعريفيه» و ولايت محمديه و علويه در كافه ذرارى وجود، مطالب دقيق و تحقيقى به قيد تحرير آورده‌اند كه خاص خواص و در بعضى از موارد ابتكارى است. مرحوم امام- أعلى‌اللَّه درجته في المراتب العلمية و العملية- در ذوق و سليقه علمى و پرهيز از ذكر مطالب غير لازم نظير ندارند. يكى از علل جاذبه قابل توجه در آن بزرگ زمانه، علاوه بر نظم و ترتيب خاص در درس و بحث، جامعيت او بود.