تقدرات برزخيه و تمثلات مثاليه هستند، هر يك داراى مقدارى خاص و اعضا و جوارحى مخصوص به خود مى‌باشند. و الصّافّات صفّا [1] و أولى أجنحة مثنى و ثلاث و رباع [2] راجع به اين صنف از ملائكه است. ليكن ملائكه مقرّبين و قاطنين جبروت اعلى به واسطه احاطه وجوديه قيّوميه مى‌توانند در هر يك از عوالم به هيئت و صورت آن عالم متمثل شوند، چنانچه جبرئيل امين، كه از مقرّبين درگاه و حامل وحى الهى و از اعلى مراتب موجودات سكنه جبروت است، براى ذات مقدس رسول اكرم (ص) در مثال مقيد دايما، و در مثال مطلق دو مرتبه، و در ملك گاهى، متمثل مى‌شد. حتى در ملك گاهى متمثل به صورت دحيه كلبى، رضيع رسول اكرم، صلّى اللّه عليه و آله، كه اجمل ناس بود، مى‌شد. [1] و ببايد دانست كه تمثل ملكى ملائكه در عرض موجودات ملكيه نيست كه هر سليم الحسّ آن را ببيند، بلكه باز وجهه ملكوتى آنها غالب و جهات ملكيه مغلوب است، و لهذا آنها را پس از تمثلات ملكيه نيز مردم با چشم ملكى نمى‌ديدند، بلكه با تأييد حق و اشاره حضرت خاتم الانبيا، صلّى اللّه عليه و آله، بعضى از اصحاب جبرئيل را كه به صورت دحيه كلبى بود مى‌ديدند. و بدين بيان طالبان علم و معرفت و متوجهين به حق و حقيقت و سالكين طريق رضاى الهى از اولاد روحانى آدم صفى، سلام اللّه عليه، كه مسجود ملائكه و مطاع تمام دايره وجود [بود]، هستند، و جميع ملائكة اللّه عنايت به او دارند و به تأييد و تربيت او مأمورند. و چون اين ملكى ملكوتى شده و اين ارضى سمائى شده، قدم بر جناح ملائكه گذاشته است، كه اگر چشم بصيرت ملكوتى و مثالى باز شود، مى‌بيند كه بر جناح ملائكه قرار گرفته و با تأييدات آنها طى طريق مى‌نمايند. اين راجع به آنها كه از ملك سفر به ملكوت كردند، گرچه باز در طريق هستند.

و اما آنها كه ملكى هستند و باز به ملكوت وارد نشده‌اند، ممكن است ملكوتيين به تأييد آنها مشغول شده و براى تواضع آنها پرهاى خود را فرش آنها قرار دهند براى خشنودى از آنها و عمل آنها، چنانچه در اين حديث شريف و در حديث غوالى اللّئالى اشاره به آن فرموده. فيه عن المقداد، رضى اللّه عنه، أنّه قال سمعت رسول اللّه، صلّى اللّه عليه و آله، يقول: إنّ الملائكة لتضع اجنحتها لطالب العلم حتّى يطأ عليها رضا به. [2] «مقداد، عليه الرّحمة، گويد شنيدم پيغمبر خدا، صلّى اللّه عليه و آله، مى‌فرمود: همانا فرشتگان پرهاى خود را مى‌گذارند براى طالب‌

[1] «سوگند به صف كشندگان از ملائكه» (صافات- 1).

[2] «فرشتگان را رسولانى بالدار كرد: دو تا دو تا و سه تا سه تا و چهار تا چهار تا.» (فاطر- 1).

______________________________

[1] بحار الأنوار، ج 18، ص 267، «تاريخ النبى»، باب 2 حديث 29.

[2] عوالى اللئالى، ج 1، ص 106، فصل 6، حديث 44.