یادداشتهای استاد مطهری، ج 1، ص: 250

4. تصور عامه مردم ما درباره امر به معروف این است که به بند کفش و دگمه لباس و موی سر و دوخت جامه مردم ایراد بگیریم، درصورتی که اینها منطقه آزادی مردم است، منطقه آزادی افراد غیر از محیط و جوّ اجتماعی است. لعن اللَّه الخوارج ضیقوا علی انفسهم..

5. در امر به معروف- چنانکه گفته شد- رشد و آگاهی و فرصت شناسی لازم است. وای به حال مردمی که فرصت را نمیشناسند و حتی با آن مبارزه میکنند مانند کسانی که پُستها را دراختیار دشمن قرار میدهند و از سنگرها فرار میکنند و آن را واجب میدانند، وسایل خوب را در انحصار کار بد قرار میدهند.

6. گفتیم که فرصت شناسی لازم است. هر دردی دوایی دارد و هر فسادی نوعی اصلاح را ایجاب میکند. چه خوب گفت مرحوم سید شرف الدین: لا یأتی الصلاح الّا من حیث یأتی الفساد (قریب به این مضمون).

7. در اثر ناآگاهی ما مردم احیاناً نهی از منکر به صورت منکر بزرگ درآمده است مثل داستان آتش زدن مردی در مشهد، بالاخیابان، جلو مدرسه ملامحمدباقر در حدود هشتاد سال پیش و داستان نهی از منکرهای طلاب قدیم، و گاهی وسیله حیله گریهای سیاسی شده است، مثلًا داستان سقاخانه و کشتن امریکایی معروف. گاهی نهی از منکر جنبه صنفی دارد مثلًا منع عمامه به سر یا عرق چین به سر میشود، و به هر حال همانطور که درباره آزادی گفته شده استای آزادی چه جنایتها که به نام تو نشد، باید گفتای نهی از منکر چه منکراتی که به نام تو نشد

یادداشت امر به معروف - مکانیسم و منطق

8. برنامه عملی برای مبارزه با منکرات لازم است. مثلًا برای مبارزه با تریاک کشیدن تنها قناعت به گفتن و ذکر مفاسد و معایب غلط است، عملًا باید بیمارستان و دوا هم تهیه کرد. ترک شراب و قمار هم