یادداشتهای استاد مطهری، ج 1، ص: 162

احیاء فکر دینی - مسأله هر صد سال یک مصلح

رجوع شود به جلد اول (تاریخ براون)، ص 345، بنی العباس این فکر را مورد استفاده قرار دادند

احیاء فکر دینی

رجوع شود به ورقههای «اصلاح و تجدد فکر دینی»

احیاء فکر دینی اسلامی

1. آیا فکر اسلامی احتیاج دارد به احیاء و تجدید؟ جواب این است که تعلیمات قرآن زنده است و نمیمیرد و قابل نسخ شدن نیست، معنای «انّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکرَ وَ انّا لَهُ لَحافِظونَ» همین است. همان حیات و زندگی دائم و خالد تعلیمات قرآن که خداوند قرار داده وسیله حفظ این دین است برخلاف نظریات علمی مثل نظریه بطلمیوسی در هیئت و نظریه انباذقلس در عناصر چهارگانه که برای همیشه مردند. مقصود از احیاء، احیاء خود دین نیست بلکه احیاء فکر دینی است یعنی احیاء طرز تفکر ما درباره دین و به عبارت دیگر شستشوی مغزها و ذهنهای ما که دین به منزله آبی صاف است که در حوضی کثیف پر از لجن ریخته شده باشد که آن کثافتها و لجنها آب را در آن حوض کثیف میکند و بلکه بر کثافت آن میافزاید و حتی آنچه درباره مهدی موعود سلام اللَّه علیه و عجل اللَّه تعالی فرجه آمده که دین را تجدید میکند این است که طرز تفکر مردم را درباره دین عوض میکند و اضافات و زیادات و نقصانات را از بین میبرد و اصل دین را ظاهر میسازد.

2. خود این فکر که دین احتیاج به احیاء و تجدید دارد در مآثر اسلامی زیاد است. اولًا در آثار اهل بیت هست که میفرمایند:«احیوا امرنا ...». در کلمات امیرالمؤمنین سلام اللَّه علیه است (نهج البلاغه)، ج 2،