درس اول : فلسفه چیست؟ (1)

اولین مسألهای که لازم است درباره فلسفه بدانیم این است که «فلسفه چیست؟».

قبل از این که به این پرسش پاسخ دهیم، نظر به یک عده خلط مبحثهایی که در پاسخ این پرسش واقع شده است ناچاریم مقدمهای کوتاه درباره مطلبی که معمولًا در کتب منطق ذکر میشود بیاوریم.

تعریف لفظی و تعریف معنوی

منطقّیین میگویند: آنگاه که از چیستی یک شیء پرسش میشود مورد پرسش مختلف است.

گاهی مورد پرسش، معنی و مفهوم لفظ است؛ یعنی هنگامی که میپرسیم «فلان چیز چیست؟» آن «چیز» مورد سؤال، خود همان لفظ است و منظور از «چیستی» آن، این است که معنی لغوی یا اصطلاحی آن لفظ چیست؟ فرض کنید در ضمن قرائت کتابی به لفظ «پوپک» برمیخوریم و معنی آن را نمیدانیم، از دیگری میپرسیم که پوپک چیست؟ او در جواب میگوید: پوپک نام مرغی است. یا مثلًا در عبارت منطقیین

به لفظ «کلمه» برمیخوریم، از دیگری میپرسیم که «کلمه» در اصطلاح منطقیین چیست؟ او میگوید: «کلمه» در اصطلاح منطقیین عبارت است از «فعل» در اصطلاح نحویین.