گفتند. مرحوم دکتر قاسم غنی دو کتاب دارد، یکی به نام تاریخ تصوف در اسلام، و دیگری- که میگویند چکیده افکار اوست- به نام بحثی در تصوف که وقتی انسان از اول تا آخرش را مطالعه میکند میبیند این مرد چیزی از عرفان و تصوف درک نمیکرده، مطالعه زیاد کرده ولی چیزی نمیدانسته. ایشان اصرار دارد که مطلب را همینطور توجیه کند. اولًا ایشان مدعی است و خیال کرده [1] که اصلًا این عرفان اسلامی همهاش حرفهای نوافلاطونیان است (یک حرفی از فرنگیها شنیده بوده، دنبال همان را گرفته). بعد میگوید بعد از اینکه این فلسفه نوافلاطونیان به شکل عرفان در میان مسلمین آمد:

تصوف به شکلی درآمد که مورد تکفیر واقع شد و جماعتی از بزرگان صوفیه به زحمت افتادند و بعضی به قتل رسیدند و این پیشامدها سبب شد که صوفیان اسرار خود را از نامحرمان مکتوم بدارند و کلمات خود را مرموز و ذو وجوه ادا کنند، ظواهر شرع را رعایت نمایند و مخصوصاً درصدد برآمدند که عرفان و تصوف را به وسیله تفسیر و تأویل با قرآن و حدیث تطبیق کنند و انصاف این است که از عهده این مهم به خوبی برآمدند و پایه تأویل را به جایی گذاشتند که دست فیلسوفان تأویل کننده تورات هم به آن نخواهد رسید [2] در جای دیگر هم باز همین حرف را به گونه دیگری میگوید.

این حرف یک حرف نامربوطی است. اتفاقاً اینها در عین اینکه