سخن پیامبر صلی الله علیه و آله

سخنی دارد رسول اکرم که حتی فقها آن را معتبر شناختهاند. شیخ انصاری میگوید اگرچه مرسَل است ولی چون از قدیم الایام مورد استناد فقهاست «منجبرٌ بعمل الاصحاب». جزء احادیث معتبر فقه ماست:الْاسْلامُ یعْلوا وَ لایعْلی عَلَیهِ. پیغمبر اسلام فرمود: اسلام بالا میرود، چیزی بر اسلام برتری پیدا نمیکند. به این جمله رسول اکرم از زوایای مختلف نظر شده است. فقها روی حساب خودشان این جمله را به اصطلاح «انشاء» تلقی کردهاند، حکم تکلیفی و وضعی از آن استفاده میکنند، که من بحثش را نمیکنم [چون] از بحث خودم میمانم. متکلمین از زاویه کلام نگاه کردهاند، گفتهاند معنی جمله این است که حجت اسلام بر تمام حجتها غالب است.

این حدیث یک زاویه [دید] دیگری هم دارد که من از آن زاویه میبینم و آن را ترجیح میدهم و آن این است: اسلام در میدان عمل، در میدان نیاز و احتیاج، در تنازع بقا (قانون تنازع بقا تنها میان انسانها و حیوانها نیست؛ میان مرامها، مسلکها، دینها، عقیدهها و فکرها هم وجود دارد)، در میدانِ «فَامَّا الزَّبَدُ فَیذْهَبُ جُفاءً وَ امّا ما ینْفَعُ النّاسَ فَیمْکثُ فِی الْارْضِ» [برتر است و چیزی بر آن برتری نمییابد.] پیغمبر میخواهد بفرماید هرچه که زمان بگذرد بهتر کشف میشود که نیازهای جهان چیست و اسلام بهتر به درد رفع نیازهای جهانی بشر میخورد. از این هم بگذرم.