میآورد. لذت شراب قطعاً انسان را از لذتهای آن دنیا محروم میکند. لذت قمار- اگر لذتی داشته باشد- همین طور، لذت ربا همینطور، لذت غیبت و دروغ گفتن و به طور کلی لذت هر کار حرامی همینگونه است. اما لذت حلال اینطور نیست. قرآن تصریح کرده است که ما خوشیها را در دنیا حلال کردیم. میگوید هرچه خوشی و هرچه پاکیزگی و هرچه را که بدبختی برای بشر نمیآورد حلال کردیم.

قرآن میگوید ما آن لذتی را حرام کردیم که واقعاً لذت نیست، بدبختی است.

شراب را تو خیال میکنی لذت و خوشی است اما متوجه عواقب آن برای روحت، برای بدنت و برای اجتماعت نیستی. تو لذت آنی زنا را میبینی ولی عواقبش را نمیبینی. قرآن میگوید زنا را چون خبیث و زیانآور است ما حرام کردیم و الّا هر لذتی را که عواقب ناگوار نداشته باشد حلال کردهایم. قرآن میفرماید: یحِلُّ لَهُمُ الطَّیباتِ وَ یحَرِّمُ عَلَیهِمُ الْخَبائِثَ [1]. چه منطق عالیای! هرچه که خوشی است، نه یک خوشی آنی، بلکه خوشیای که برای بدن، برای روح و جامعه عواقب ناگوار ندارد حلال است و هرچه که پلید میباشد حرام است. قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَةَ اللَّهِ الَّتی اخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیباتِ مِنَ الرِّزْقِ [2] بگو چه کسی حرام کرده است زیورهای خدا را که برای بشر آورده است؟ چه کسی رزقهای پاکیزه را حرام کرده است؟ کلوا مِنْ طَیباتِ ما رَزَقْناکمْ [3] از روزیهای پاک و پاکیزهای که ما دادهایم استفاده ببرید.

پس این منطق هم در باب زهد، در اسلام وجود ندارد که کسی خیال کند من از لذت حلال دنیا چشم میپوشم برای اینکه در عوض لذتی در آخرت به من بدهند و معاوضه کنند. چنین معاوضهای وجود ندارد.

(1). اعراف/ 157.

[2]. اعراف/ 32.

[3]. طه/ 81.