آیا زهد یعنی بیرغبتی طبیعی؟

زاهد کسی نیست که به حسب طبیعت به اشیاء بیرغبت است، مثل مریضی که به غذا میل ندارد یا آدمی که از شیرینی بدش میآید، میل به شیرینی ندارد، و یا مثل کسی که از نظر جنسی ناتوانی خاصی دارد، میل به زن ندارد. مقصود از «زاهد» کسی نیست که طبیعتاً به حکم غریزه به امور دنیوی بیمیلی دارد، بلکه زهد به صورت یک مفهوم اخلاقی ذکر میشود و زاهد یعنی کسی که به حسب طبیعت و غریزه به لذت مادی رغبت دارد ولی به خاطر هدفها و منظورهای بالخصوصی عمل و رفتارش مانند عمل مردم بیرغبت است؛ یعنی از چیزی که به آن میل و رغبت دارد به خاطر هدفی صرفنظر میکند. به عبارت دیگر توجه روحی و فکری به چیزی و آن را هدف فعالیت قرار دادن یک مطلب است و رغبت طبیعی مطلب دیگری است. زهد، بیاعتنایی به امور مورد رغبت طبیعی است. این را به حسب عرف «زهد» میگویند.

زهد یعنی انسان از امور مورد طبع خودش به خاطر هدفی دست بردارد. حالا باید روی آن هدف بحث کرد و نظر اسلام را مشخص نمود. اولًا ببینیم آیا در اسلام چنین چیزی به صورت یک امر واجب یا مستحب هست؟ یعنی آیا اسلام به صورت وجوبی یا استحبابی توصیه کرده است