آیندۀ انقلاب اسلامی ایران، ص : 1 91

آنوقت امام جعفر صادق چه میکند؟ همان کاری را میکند که پیغمبر کرد، همان کاری را میکند که علی کرد، همان کاری را میکند که امام حسین کرد ولی شرایط زمانی امام صادق با شرایط زمانی امام حسین دوتاست. در شرایط زمانی امام حسین فقط یک یزید قلدر در مقابل اسلام است، اسلام مسئلهای ندارد جز این که با یک قلدر روبروست. ولی در زمان امام صادق علاوه بر قلدرها که باید با آنها مبارزه کرد و مبارزه میکردند (خود امام مبارزه میکرد و نهضتهای علوی را که روی حسن نیت و خلوص نیت بود تأیید میکرد) مهمتر از مبارزه با قلدرها مبارزه با نحلههای فکری انحرافی است. مذهبهای فقهی (چندین مذهب) به وجود آمده، هر کدام روی مبنایی. امروز ما چهار مذهب میشنویم، مذاهب دیگر کم کم منقرض شده و الّا مذاهبِ مختلف فقهی بود. این جا امام صادق چه باید بکند؟ باید راه راست و نحله صحیح فقهی را نشان بدهد. مذاهب مختلف کلامی بود. یکی معتزلی بود اختیاری فکر میکرد، دیگری اهل حدیث و سنت بود جبری فکر میکرد. در باب صفات واجب او چنین میگفت این جور دیگری میگفت. در باب مسئله وحی او یک جور میگفت این جور دیگری میگفت. رشتههای مختلف کلامی در بطن اعتقادات اسلامی به وجود آمده. این جا امام صادق چه باید بکند؟ امام صادق چرا هشام بن الحکمها پرورش میدهد؟ برای یک چنین میدانی. در آن جوّ، ملحدها، زندیقها، ماتریالیستها و مادیین به وجود آمدند، مکتب خودشان را تشکیل دادند، اتباع و پیرو پیدا کردند. آزادانه هم این طرف و آن طرف میروند. ابن ابی العوجاء پیدا شده است و به قولی ابن مقفّع هم همین طور فکر میکرد. حَمّاد اجرَد پیدا شده و دهها نفر دیگر افرادی امثال اینها پیدا شدهاند. اینها را مگر میشود همین طور رها کرد؟

رسالت امام صادق این است که در این جبهه باید مبارزه کند و بجنگد. مسیحیها آزادانه حرفشان را میزنند. جاثلیق- که معرّب کاتولیک است- برای خودشان بساطی دارند. صابئیها- که منقرض شدهاند- اصول و عقایدی دارند. مجوسیها و زردشتیها برای خودشان یک سلسله عقاید دارند. یهود برای خودشان حرفهای دیگری دارند. هر گروهی برای خودشان افکار و عقایدی دارند و همه کوششمیکنند افکار و عقایدشان را پخش کنند. اینجا وظیفه چه ایجاب میکند؟ آیا امام جعفر صادق میتواند بگوید من همان راهی را میروم که جدّم حسین بن علی رفت، راه دیگری غیر از آن وجود ندارد؟ نه. اگر امام حسین در زمان امام صادق بود