اسم الکتاب : تفسیر و مفسران المؤلف : معرفت، محمدهادی الجزء : 1 صفحة : 414
رستنگاه مو، میان دو ران معنا و به این وسیله معضلی را حل کرده است. [1] او دارای دو تفسیر کبیر و صغیر است که هر دو، مرجع تفاسیری همچون طبری و طبرسی قرار گرفته است. ضحاک از اصحاب امام زین العابدین علیه السّلام شمرده میشود. شرح حال او به هنگام بیان اسناد تفسیری منسوب به ابن عباس (سند ششم) آورده شد.
2. شهر بن حوشب
ابو سعید شهر بن حوشب اشعری (متوفای 111)؛ از ام سلمه و بلال (مؤذن پیامبر) و سلمان فارسی و ابو ذر و ابو سعید خدری و ابو عبید (آزاد شده پیامبر) و جابر و ابو امامه، روایت کرده است. بسیاری از اقران وی و نیز بسیاری از تابعان از او روایت کردهاند. احمد بن حنبل او را موثق دانسته و از او به نیکی یاد کرده است. ترمذی از بخاری چنین نقل کرده است: «حدیث شهر بن حوشب نیکو و شأن او والا و استوار است». ابن معین از او به «ثبت ثقه» یاد کرده است. عجلی نیز او را «تابعی و ثقه» دانسته است. [2] شیخ کلینی او را در زمره صحابه مولا امیر مؤمنان علیه السّلام یاد کرده است. از امام ابو جعفر باقر علیه السّلام نیز، از طریق ابو حمزه ثمالی، روایت کرده است. کلینی در ابو اب مختلف «کافی» از او روایت دارد؛ به ویژه در باب «الاشارة و النصّ علی الحسن بن علی» (کتاب الحجه) از او روایت میکند که مولا امیر مؤمنان علیه السّلام هنگامی که به کوفه مهاجرت کرد، نوشتهها و وصیتنامه خود را نزد ام سلمه به ودیعت نهاد و ام سلمه پس از بازگشت امام حسن علیه السّلام به مدینه آنها را به آن حضرت تسلیم کرد. [3] حدیث او از امام باقر علیه السّلام در تفسیر آیه «وَ إِنْ مِنْ أَهْلِ الْکِتابِ إِلَّا لَیُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ» [4] نزد حجاج بن یوسف، معروف است. [5] البته حجاج دوران امامت امام باقر علیه السّلام را درک نکرده است؛ زیرا هلاکت او در
[1] تفسیر ابن کثیر، ج 4، ص 498. نیز ر. ک: التمهید، ج 6، ص 62. [2] تهذیب التهذیب، ج 4، ص 371. [3] کافی، ج 1، ص 298، شماره 3. [4] نساء 4: 159. [5] تفسیر قمی، ج 1، ص 158. مجمع البیان، ج 3، ص 137.
اسم الکتاب : تفسیر و مفسران المؤلف : معرفت، محمدهادی الجزء : 1 صفحة : 414