باب «چ»

(پارسى)

چاكر

رجوع بشرح حال هدايت و غازى مازندرانى نمايند.

چغمينى محمود بن محمد بن عمر-

از اكابر علماى هيئت و رياضى قرن نهم هجرت ميباشد و تأليفاتى دارد:

1- قانونچه طب 2- الملخص در هيئت كه سيّد شريف جرجانى و ديگر اكابر، شرحهاى بسيارى بر آن نوشته و اشهر از همه شرح فاضل رومى است كه درميان فضلا دائر و از كتابهاى درسى معمولى بوده و بشرح چغمينى معروف است و در سال 1311 ه ق در تهران چاپ سنگى شده و در هند نيز بطبع رسيده است و سال وفاتش بدست نيامد. چغمين، نام يكى از قراء خوارزم است. (ص 1876 ج 3 س و 119 هب و 702 مط)

چلبى‌[1]

چلبى شيخ احمد-

بعنوان انقروى شيخ احمد مذكور شد.

چلبى بيگ‌

بعنوان علّامه چلبى خواهد آمد.

[1]- چلبى- اين كلمه، با اينكه مشهور و در السنه ارباب فضل و هنر دائر است ريشه و معنى آن مجمل و مبهم بوده و بعضى آن را بزبان كردى و مغولى منسوب دارند در فوائد البهية گويد: چلبى با دو فتحه و چ و پ هردو پارسى، عنوان مشهورى جمعى از علماى روم ميباشد مثل حسن چلبى محشى مطول، يوسف بن جنيد چلبى صاحب ذخيرة العقل، عبد القادر چلبى و غير ايشان پس گويد، اينكه بعضى آن را به بلده و مانند آن منسوب دارند اشتباه و دور از حقيقت است. موافق آنچه سخاوى تصريح كرده، چلبى لفظى است رومى بمعنى سيدى اينست كه در بلاد ما بجاى ملا و مولانا و سيدى و سيدنا، درباره علما استعمالش مى‌كنند چنانچه لفظ پاشا براى تعظيم علماى روم است. از ابن بطوطه نقل است كه لفظ چلبى، يونانى الاصل و بمعنى سيدى و*