گفتم نه، گفت اگر كسى بگويد صله‌اش چه ميدهى گفتم چيزى ندارم لكن از دهانش ميبوسم پس آن زن همان اشعار نامبرده را فروخواند و ايندو بيت را نيز بعد از بيت اوّل علاوه نمود:

اين ابيات را از آن زن حفظ كردم سپس بطريق مزاح و شوخى اشاره بهمان بوسه دهان كرده و گفت كه عمل بوعده كى خواهد شد؟ بارى كتاب العروض و كتاب علم القوافى از تأليفات تنوخى است، روز سه‌شنبه هفتم ربيع الاول سال سيصد و چهل و دو يا سه از هجرت (342 يا 343 ه ق) در شصت و چهار سالگى در بصره وفات يافت، وزير اعظم ابو محمد مهلبى بروى نماز خواند و پنجاه هزار درهم ديون او را محض بنام قدردانى علم و عالم ادا نمود.

(ص 388 ج 1 كا و 477 ت و 162 ج 14 جم و 1675 ج 3 س و 137 فوائد البهية و 112 لس و 245 ج 5 فع)

تنوخى محسن بن على بن محمد-

پسر تنوخى نامبرده در بالا، اديبى است شاعر، اخبارى، تاريخى، قاضى، از اكابر علماى اماميّه كه از ابو بكر صولى و ابو العباس اثرم و نظائر ايشان تحصيل مراتب علميّه نمود، بقضاوت بابل و قصر و نواحى آنها منصوب شد، عاقبت در بغداد اقامت گزيد و هم در آنجا شب دوشنبه بيست و پنجم محرم سيصد و هشتاد و چهار از هجرت (384 ه ق) در پنجاه و پنج يا هفت سالگى درگذشت. تأليفات او بدين شرح است:

1- ديوان شعر 2- الفرج بعد الشدة كه جامع حقائق تاريخى و اجتماعى بوده و در مصر چاپ شده است 3- المستجاد من فعلات الاجواد كه داراى حكايات و قضاياى اخلاقى و اكثر آنها راجع بخلفاى عباسى است و يك نسخه از آن برقم 4263 در خزانه اياصوفيا موجود است 4- نشوان المحاضرة و اخبار المذاكرة كه حاوى اخبار و وقايع تاريخى است.

محسن- بضمّ اوّل و فتح ثانى و كسر و تشديد ثالث است.

(ص 17 ج 2 كا و 1675 ج 3 س و 283 ج 2 ع و 113 هب و 112 لس و 643 مط و غيره)

توابين‌

عنوان جمعى است كه بعد از واقعه كربلا از ترك نصرت حضرت سيد الشهداء ارواح العالمين له الفداء توبه و انابه كردند بشرحى‌