خبر کاذب نيز از همان جهت که کذب است واقعاً کاذب است و پاي احتمال آن گاه به ميان مي آيد که انسان از حکايت و عدم حکايت يک گزاره نسبت به يک مورد خاص جاهل باشد و تنها به لحاظ موارد ديگري که علم به صدق يا کذب آن گزاره داشته ، به سنجش موارد غالب و مغلوب پرداخته و از اين طريق ، براي ترتيب اثر عملي ، مورد جهل را نيز - با مراتب مختلفي که براي گرايش عملي تصوير مي شود - به موارد اعم و اغلب ملحق گرداند .

پس احتمال وقوع يک حادثه در آينده ، هرگز وصف حقيقي آن حادثه و قضيه مربوط به آن نيست ، بلکه يک وصف اعتباري است که ذهن با لحاظ ديگر موارد و خبرهاي ديگري که هر يک يا صادق يا کاذب بوده اند و از طريق سنجش و قياس آن اخبار با يک ديگر به دست آورده ، و از آن پس به حادثه نوين و خبري که مربوط به آن است ، اعتبار کرده و در همان ظرف اعتبار به آن حادثه يا خبر مربوط به آن استناد مي دهد . اين نوع اعتبار ، غير از انتزاعهاي فلسفي و معقولهاي ثانويه اي است که توسط عقل نظري به اضطرار انتزاع شده و صدق مي نمايد ، بلکه از اعتبارهايي است که با دخالت عقل عملي و به لحاظ آثار عمليِ مترتب بر آن اختراع شده و مورد اعتنا قرار مي گيرند .

انتزاعِ نخستين احتمالات مي تواند به صور ذهني انسان مربوط باشد . قضايا در ظرف ذهن ، معروض نسبت هايي مي شوند که از مقايسه آنها با يک ديگر در همان ظرف، پديد مي آيند ؛ مثلاً در کيسه اي که پنج مهره دارد و فقط سه مهره آن سفيد است ، انسان مي داند ، وقتي از سفيد بودن يک مهره خبر داده مي شود ، اين خبر تنها در مورد سه مهره آن صادق و درباره دو مهره ديگر کاذب است ؛ يعني اگر اين خبر در مورد هر پنج مهره به کار رود ، نسبت خبرهاي صادق به مجموع خبرهاي داده شده سه پنجم است و اين نسبتي حقيقي است که از مقايسه سه خبر صادق با پنج خبر به دست