مکاسب کتابي نيست که در فرصتي کوتاه تدوين شده باشد ، بلکه در طي چندين سال تحرير يافته و با بخشي از عمر شيخ انصاري رحمه الله همراه بوده است . آن فقيه نامور در قسمتي از مکاسب ، مطلبي را از مرحوم علاّمه نقل مي کند و بعد در بخشي ديگر که شايد به فاصله يک دهه بعد تدوين شده است ، چون آن مطلب از بايگاني ذهن شريف ايشان ، ديگر بار ظاهر مي شود و او آن را در کتاب هاي معدود و مطالعات اخير خود نمي يابد ، گمان مي برد که از ابداع هاي مختص خود ايشان است و آن را به نام خود ثبت مي نمايد .

عوامل ناشناخته ، چنان که در حوادث مربوط به درون وجود انسان اثر مي گذارند ، مي توانند در مورد حوادث بيرون از وجود انسان نيز وجود داشته باشند .

شکافته شدن دريا يا رود توسط موساي کليم عليه السلام ، شکاف زمين براي بلعيدن قارون يا شق القمر به اشارت نبي خاتم صلى الله و عليه و آله و سلّم و حوادثي نظير رد و بازگشت خورشيد ، گر چه هر کدام حادثه اي غير عادي است ؛ ليکن هر يک از آن ها مي تواند علتي ناشناخته داشته باشد که هنوز کشف نشده و روزگاري ديگر شناخته شود .

حوادث غير عادي و امدادهاي غيبي مي تواند در ايجاد يقين روان شناختي مؤثر باشد ؛ ليکن اين گونه از يقين ها که همان آرامش و تمکين عملي است ، غير از يقين علمي است که با ضرورت منطقي قرين و همراه است . در براهين عقلي نمي توان به چيزي کم تر از يقين منطقي که تمکين نظري را تأمين مي کند ، اکتفا کرد .

معجزه در ديدگاه حکماي اسلامي و متکلمان غربي

معجزه مسئله اي است که حکيمان و متکلمان الهي براي اثبات نبوت از آن استفاده مي کنند و هرگز آن را در اثبات ذات واجب به کار نبرده اند . در قرآن مجيد نيز همواره معجزه آيت و نشانه رسالت پيامبري است که داعيه نبوت نموده و بر نبوت خاصه آن