يك دهان خواهم به پهناى فلك *** تا بگويم وصف آن رشك ملك

در پيرامون اينگونه مردان بزرگ كه فوق زمان و مكان و از نوابغ دهرند , از چندين بعد بايد سخن به ميان آورد كه كوتاه ترين آن أبعاد بعد زمان و مكان و شرح نحوه تعيش و معاش آنان است و در اين بعد مادى سخن گفتن دور از شأن آن ارواح عرشى است , در اين قسمت به همين گفتار حافظ شيرين سخن اكتفا مى كنيم :

فلك به مردم نادان دهد زمام مراد *** تو اهل دانش و فضلى همين گناهت بس

وقتى به دأب و اقتضاى أوان تحصيل , به بؤس بأسايى دچار شدم كه ترا طاقت نباشد از شنيدن , دوست دانشمندى كه با وى افتخار هم حجرگى داشتم به ديدارم آمد خدايش ببخشايد كه به تشفى ام آمد و شفا بخشيد و نويدم داد كه يارا اين سختى گوارا بادت كه به شهادت تذكره ها , نفوس مستعده از تحمل ساعاتى چنين در محنت زمانه , مردان نامدار و اماثل روزگار شدند .

آرى :

نه در غنچه كامل شود پيكر گل *** نه در بوته ظاهر شود صورت زر

ز أحداث چرخ است تهذيب مردم *** چو از زخم خايسك تيزى خنجر

آثار هركس نمودار دارائى اوست :

بهترين معرف آن جناب سير و سلوك انسانى , و آثار علمى از تدريس و تأليف او است , افاضل حوزه علميه قم كه شاغل كرسى تدريس اصول معارف حقه جعفريه اند از تلامذه اويند , و تفسير عظيم الشأن( الميزان) كه عالم علم را مايه فخر و مباهات است يكى از آثار نفيس قلمى و أم الكتاب مؤلفات اوست .