عدد گر چه يكى دارد بدايت *** وليكن نبودش هرگز نهايت

يكى كه واحد است مبدا و منشا جميع اعداد است و ظهور اين مبدا كه يكى است بصورت اعداد متكثره و مخصوص شدن آن مبدا كه واحد است در هر مرتبه از اين مراتب اعداد به اسمى و صفتى و خصوصيتى است چنانچه در مرتبه اولى كه بصورت ديگر تجلى مى نمايد دو ميخوانند , و در مرتبه ديگر سه مى نامند نمودارى است بر اسرار وجود مطلق و ظهور او در مراتب كثرات و تعينات مع بقائه على الوحده الحقيقيه

واحد عدد نيست بلكه منشا جميع اعداد است و همه از او حاصل شده اند و اوست كه عين همه اعداد است و عدد به حقيقت اعتبار تكرار تجلى واحد است و اگر فى المثل يكى از هزار بردارى هزار نماند اگر بصيرتى دارى نظر به اين ارتباط كن و تجلى وحدت مطلقه را در مراتب كثرات مشاهده نما و يقين بدان كه غير يك حقيقت نيست كه به حسب تكثر مرا يا كثير نموده و اين نمود كثرات قادح وحدت وى نمى گردد

و ما الوجه الا واحد غير انه *** اذا انت اعددت المرايا تعددا

اگر چه بدايت و منشا عدد يكى است و مبدا همه واحد است فاما عدد را هرگز نهايت پديد نيست چه اعداد از اعتبار تكرار واحد ظاهر مى گردد و اعتبارات بى نهايت است و بنابراين اعداد را نيز نهايت نيست و اين معنى اشارت است به عدم انحصار ظهورات الهى در مظاهر نامتناهى زيرا كه حق نور مطلق است و كمال رؤيت نور البته به ظلمت است كه در مقابل اوست پس موجب محبت حق ايجاد عالم را حب كمال رؤيت حقست مرنفس خود را به شئونات ذاتيه و چون ظاهر است كه هر چه مطلوب اين كس است بدون آن چيز حاصل نشود , آن چيز نيز بالعرض مطلوبست پس اراده الهى متعلق به ايجاد عالم شد از جهت توقف حصول مطلوب كه عبارت از استجلاء است به وى و استجلاء عبارت است از ظهور ذات حق از براى ذات خود در تعينات

و چون شئونات ذاتى است و استجلاء تام حاصل نمى شود الا به ظهور او در هر شانى از آن شئونات پس كمال رؤيت موقوف شد بر ظهور وى در جميع شئون و چون شئونات مختلف واقع اند و از حيثيت خصوصيات غير منحصرند , ثابت شد دوام تنوعات ظهورات الهى به حسب آن شئون الى غير النهايه و اين است سرآفريدگارى حق مر مخلوقات را على الدوام در عوالم مختلفه الى ابدالاباد