بسم الله الرحمن الرحيم

بحث جلسه قبل , همانطوريكه يادتان هست در اين باب بود كه زمينه بعثت پيامبران چيست ؟ كه نيمه كار ماند در آن جلسه ما دو سه بخش از نهج البلاغه شريف را بيان كرديم تا با استفاده از كلمات و جملات آنها , نشان بدهيم كه زمينه بعثت پيامبران چيست ؟

اما آنچه كه امروز مى خواهم عرض كنم بحثى است در دنباله مطالب گذشته كه بعنوان تكميل و جمع بندى بحث گذشته ما . گفته مى شود در بحث ما دو دوره مورد نظر است . يكى دوره قبل از بعثت و ديگرى دوره بعد از بعثت .

اگر دوران بعد از بعثت را بنام دوران اسلامى بناميم , مناسب است كه دوران پيش از بعثت را همچنانكه مصطلح نيز هست . دوران جاهلى نامگذارى كنيم .

آنچه را كه فعلا ذكر مى كنم مميزات و مشخصات دوران جاهلى است .

دوران جاهليت

بطوريكه از گفتار اميرالمومنين بر مى آيد , آن دورانى است كه مردم در آن دوران , دچار دو گونه نابسامانى و كمبود بودند :

1 - نابسامانى مادى

2 - نابسامانى معنوى

1 - نابسامانى مادى : نابسامانى مادى مردم اينست كه از