فصل 22 تحصيل سمت قبله هر گاه بين الطولين 180 درجه باشد

هر گاه تفاوت بين طول مكه و طول موضع مفروض نصف دور باشد , هر دو در سطح يك دائره نصف النهارند . و اين معنى اعنى تفاوت به نصف دور در آن نصف كره كه موضع مقاطر مكه , بين قطب شمالى و جنوبى واقع مى شود , متحقق است , زيرا در نصف ديگر كه مكه مكرمه بين قطبين شمالى و جنوبى است , هيچگاه تفاوت بين طولين به نصف دور نمى رسد .

1 اگر موضع مفروض متقاطر با مكه است , اسهل مواضع در امر قبله است كه فاينما تولوا فثم وجه الله در آنجا جارى است , زيرا در تقدير ابعاد و مسافات مطلقا , ملاك قلت مسافت است و حال اين كه در نقطه متقاطر از هر سوى , تا مكه مكرمه نصف دور است , پس در اين موضع تعيين سمت قبله راه ندارد و هر طرف آن سمت قبله است , و بديهى است كه عرض موضع مقاطر , مكه جنوبى است و مساوى با عرض مكه است .

ب و اگر عرض موضع مفروض جنوبى و اقل از عرض مكه باشد , نقطه شمال دائره نقطه سمت قبله است زيرا كه مسافت بين آن