اسم الکتاب : تعيين خط زوال و خط مشرق و مغرب اعتدال و تحصيل سمت قبله آفاق از طريق دايره هنديه المؤلف : حسن زاده آملي، حسن الجزء : 1 صفحة : 31
فصل 10 در عمل به دائره هنديه
دائره هنديه :
چنان كه در صدر اين رساله گفته ايم , عمل به دائره هنديه در كتب و رسائل
فقهيه و هيويه در تحصيل خط زوال و خط مشرق و مغرب اعتدال و خط سمت قبله از آن
, در السنه علما دائر و سائر است و مشهورتر از ديگر طرق است و وجه تسميت آن
به هنديه به اين جهت است كه اختراع آن منسوب به دانشمندان هند است . چنان كه
فاضل بيرجندى در شرح تذكره بدان تصريح فرموده است . و همچنين ابوريحان بيرونى
در رساله افراد المقال فى امر الضلال([ : [1] العمل المعروف بالدائرة
الهندية و انما نسبت اليهم لا نها فى زيج الاركند و زيجات الهند و حساباتهم اول
ما وقع الى مملكة الاسلام من امثالها]( .
عمل دائره هنديه :
و آن چنين است كه زمين را يا سطوح بالاى مكانات را چنان كه گفته ايم , نيك
هموار سازند كه موازى افق قرار گيرد و مقياسى بدان
1 ص 106 , طبع حيدر آباد .
اسم الکتاب : تعيين خط زوال و خط مشرق و مغرب اعتدال و تحصيل سمت قبله آفاق از طريق دايره هنديه المؤلف : حسن زاده آملي، حسن الجزء : 1 صفحة : 31