اسم الکتاب : انسان کامل از ديدگاه نهج البلاغه المؤلف : حسن زاده آملي، حسن الجزء : 1 صفحة : 220
لفظى , لاجرم صاحب اين مقام داراى ولايت تكوينى است كه مفاتح غيب يعنى همان
حقائق نوريه در دست او است و مى تواند با اذن و مشيت الهى تصرف در كائنات
كند , بلكه در موطن و وعاى خارج از بدن خود انشاء و ايجاد نمايد و موجودات
خارجى به منزلت اعضاى وى و خود او به مثابت جان آنها گردد , زيرا كه نفس
ناطقه انسانى مجرد قائم بذاتش و خارج از بدن و محيط و مستولى بر آن است و تعلق
تدبيرى و تصرف در بدن دارد . بنابراين چه تفاوت كه بدن خود را در تدبير و
تصرف خود بدارد يا اعيان خارجى ديگر را . معجزات و كرامات و هرگونه خارق
عاداتهاى انسان كامل از اين جهت است .
و چون اسماء حقائق اند و قرآن بيان حقائق است و دو كتاب الله تكوينى و
تدوينى مقارن هم اند و اين حاكى و بيان آن است , لذا انسان كامل و عاى حقائق
قرآن و كلام الله ناطق است .
در حكمت متعاليه مبرهن است كه شيئيت شى ء بصورتش است نه به ماده اش , و
از امام صادق عليه السلام كه كلمات و بياناتش كاشف رموز انبياء و اولياء و
اشارت حكما و عرفا است روايت شده است كه :
([ ان حقيقه الشى ء بصورته لا بمادته ])
[1] و شأن همه موجودات هم اين است كه معقول انسان گردند و انسان را هم
اين
شأنيت است كه عاقل آنها شود و عقل و عاقل و معقول هم به حسب وجود يك حقيقت
نوريه اند پس انسان مؤيد را است كه معقولات
[1]فلسفه الامام الصادق عليه السلام تأليف مرحوم جزائرى , متوفى 1378 ه , ص 26
( طبع بيروت ) .
اسم الکتاب : انسان کامل از ديدگاه نهج البلاغه المؤلف : حسن زاده آملي، حسن الجزء : 1 صفحة : 220