فيض منبسط و ظهور نفس رحمانى

در چندين موارد از فيض واجدى كه آيت خداوند احد مى باشد سخن به ميان آمد , و بر اين حقيقت اشاره شد كه در جهان بيش از يك فيض منبسط كه مراتب و ظهورات آسمان و زمين را پديد مى آورد , نيست مثال فيض منبسط يك نفس واحد است كه در برخورد با زبان و گونه ها و مقاطع فم , حروف و كلمات را اظهار مى نمايد گوينده نفس مى كشد و نفس او همراه با برخورد به مخارج گوناگون دهان , حروف مختلف را به وجود مى آورد زيرا حروف گوناگون هيچ يك به طور كثرت و امتياز درجان و مغز انسان وجود ندارند و تنها در هنگامى كه نفس به فضاى دهان مى رسد به صورت بيست و هشت حرف و نظائر آن , ظاهر مى گردند

در آفرينش نيز يك فيض واحد است كه از آن به نفس رحمانى تعبير مى كنند , و آن يك فيض در مراتب و مدارج مختلف , انسان , حيوان و ديگر موجودات را پديد مى آورد , و از اينرو يك جهان واحد است كه با فطرتى يگانه خلق شده و انسان نيز در متن اين جهان مى باشد [1]