نگاهى به بحارالأنوار

كتاب گران قدر بحارالأنوار اثر علاّمه محمدباقر مجلسى(قدس سره) (م . 1110 يا 1111 هـ . ق.)، از علماى بزرگ عهد صفويه مى باشد كه در اواخر دوران شاه سلطان حسين صفوى داراى رتبت شيخ الاسلامى، امامت جمعه و صاحب اختيار امور دينى كل كشور بود و نيز حايز رياست علمى و سياسى گرديد.

   علاّمه براى حفظ آثار اسلامى از هرگونه آسيب و گزند روزگار به گردآورى و تنظيم احاديث با همكارى شاگردان و كاتبان تحت اشراف و نظارت خود همّت گماشت و شخصاً به شرح و توضيح آن ها پرداخت و مجموعه اى را در 110 جلد مطابق چاپ جديد (25 جلد مطابق چاپ قديم) در موضوعات عقيدتى، تاريخى، فقهى، تفسيرى و مانند آن منتشر ساخت.

   در تأليف اين دائرة المعارف قريب 600 اثر شيعه و اهل سنّت مورد استفاده قرار گرفته كه در مقدّمه كتاب به 378 عنوان آن اشاره شده است. تلاش علاّمه بر آن بوده است تا از كتب اربعه و صحيفه سجّاديه نقل حديث نشود تا از مهجوريت و كاهش اقبال عمومى به آن ها جلوگيرى به عمل آورد.

   علاّمه در ذيل هر عنوان، پس از ذكر آيات مربوط به آن، به تفسير آن ها پرداخته، سپس روايات مربوطه را نقل كرده و معضلات و مشكلات روايات را توضيح داده كه اين توضيحات حاكى از تتبّع و دقت نظر ايشان است. هفده جلد از اين كتاب (به چاپ قديم) در زمان حيات مؤلّف تنقيح و تنظيم نهايى شده و هشت جلد ديگر پس از درگذشت وى، توسط شاگردان او تكميل گشته است. از اين رو، نكات توضيحى علاّمه مجلسى در آن ها كم تر مشاهده مى شود.