اسم الکتاب : آموزه هايي از قرآن و حديث المؤلف : دیاری بیدگلی، محمدتقی الجزء : 1 صفحة : 58
نگاهى به كتب اربعه
مهم ترين و معتبرترين آثار حديثى شيعه كه از قرن چهارم و پنجم هجرى به يادگار مانده، عبارتند از:
1. الكافي:
اثر ابوجعفر محمدبن يعقوب
كلينى رازى (م. 328 يا 329 هـ . ق.) معروف به ثقة الاسلام كلينى است.
وى در يكى از روستاهاى رى متولد شد و پس از تحصيل علوم و معارف
اهل بيت(عليهم السلام)، به بغداد ـ مركز علمى جهان اسلام در آن عصر ـ
مهاجرت كرد و در آن جا به اخذ و نشر حديث پرداخت و طى مدت 20 سال با
تحمّل رنج هاى فراوان، به تدوين و نگارش كتاب كافى از ميان اصول و
مصنّفات اصحاب ائمّه(عليهم السلام)، در عصر غيبت اقدام نمود و قريب 16000
روايت را در سه بخش: اصول كافى، مشتمل بر رواياتى در موضوعات عقل، علم،
توحيد و... است; فروع كافى، مشتمل بر روايات مربوط به احكام عملى اسلام بر
اساس ترتيب آثار فقهى; و روضه كافى حاوى احاديث پراكنده در موضوعات
گوناگون، سامان داد.
با توجه به اين كه در آن زمان، اصول و
مصنّفات اصحاب ائمّه(عليهم السلام)، در دسترس بود و كلينى نيز توانست از
آن ها بهره مند گردد و وى هم عصر نايبان خاص حضرت مهدى (عج)
بود كه از طريق آنان امكان دست يابى به احاديث ناب شرعى برايش فراهم
مى گشت و وجود برخى مشايخ و محدّثان كه بدون واسطه از اصحاب
ائمّه(عليهم السلام) احاديث را دريافت مى نمودند، همچنين با توجه به
مقام و منزلت علمى و وثاقت مؤلّف ـ كه به تعبير نجاشى او موثّق ترين و
ثابت ترين مردم در حديث است ـ [1] و نظر به دقت، تتبّع وسيع، تبويب
نيكو، ايجاد عناوين و سليقه زيباى مؤلّف، كتاب كافى در ميان جوامع روايى به
كتابى منحصر به فرد تبديل شده است.