درس ششم

دانش و انديشه

درآمد

به اعتراف پژوهش گران و محقّقان تاريخ علوم، زمانى كه اروپا و كشورهاى مسيحى نشين در آتش جهل و بى خبرى مى سوختند، مسلمانان در پرتو تعاليم آسمانى اسلام، تمدنى را پى ريختند كه چشم تاريخ را خيره ساخت.[1] اين مايه پيشرفت بى گمان مرهون تأكيدهاى جدّى اسلام به فراگيرى و توليد دانش در تمامى ابعاد و عرصه ها بود. بر آگاهان روشن است كه اين دين آسمانى براى فراگيرى علم و معرفت و تحصيل تمامى فنون بجز سودمندى هيچ گونه قيد و شرطى قايل نشده است. اسلام تحصيل دانش را براى همه كس و در هر نقطه از جهان و با هرگونه سختى و مشقّت و در هر زمان نزد هر استاد و معلمى واجب شمرده است. احترام و ارج نهادن اسلام به دانشوران و دانشجويان به راستى زيبا و آموزنده است. بيانى كه در فرهنگ اسلامى براى طبقه دانشجو به كار رفته براى هيچ طبقه اى و در هيچ فرهنگى ديده نمى شود. امام صادق(عليه السلام)فرمودند:

اِنَّ الْمَلائِكَة لَتضعُ أَجْنِحَتها لِطالِبِ الْعِلْمِ;[2]

فرشتگان بال هاى خود را زيرپاى دانشجويان مى گسترانند.