اشاره
مطالعه انقلاب اسلامى ايران با رهيافت «تحليل حوادث و رخدادهاى تاريخى»، از مبادى
زمانى مختلف و با تأكيد بر رويدادهاى تاريخى گوناگون، دنبال كردنى است. برخى با
اتكا به چنين رهيافتى، ريشه حوادث را به دهه هاى دور و تاريخ بعيد انقلاب مى كشانند
و تحولات يكصد سال اخير ـ دست كم از مشروطه به اين سو ـ را مبناى بحث خود قرار مى
دهند. برخى نيز البته، اين بعيد انديشى را تا دوران صدر اسلام و بلكه تا قبل از آن
باز پس مى برند. در اين گفتار، گفتگو از تحولات سالهاى نخستين دهه چهل آغاز مى شود
و طرح مسئله «انجمن هاى ايالتى و ولايتى»، «اعطاى حق رأى به زنان» و سپس «طرح
اصلاحات شاه» و «لايحه كاپيتولاسيون»، سرآغازها و نقاط عطف تحولات منتهى به انقلاب
تفسير مى شود. دور جديد خفقان در دهه چهل و بررسى نقش مذهبى ها، دكتر على شريعتى،
نهضت آزادى و فدائيان خلق فصل ديگر اين گفتگو است. در عين حال، سخن از سرنوشت نهضت
در خارج از كشور، شكل گيرى مبارزات مسلحانه در دهه پنجاه و بررسى نقش طبقات مختلف
جامعه و رهبرى انقلاب از مسائل عمده ديگرى است كه در اين گفتار، به محضر خواننده
عرضه خواهد گشت.