(يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُ‌)، [1] در بن بست نمى‌ماند و خداوند متعال رزق و روزى او را از راهى كه اميدى به آن ندارد، مى‌رساند و اين نشان مى‌دهد كه خداوند حكيم بى جهت نسبت به كسى اراده خير نمى‌كند.

با توجه به اين روايت، بايد بپذيريم كه چون خداوند خير ما را خواسته است، اين توفيق را به ما داده است تا در راه فقاهت دين گام نهيم.

مقصود از «

فَقَّهَهُ فِى الدِّين‌

» در اين روايت، جهات شخصى و فردى نيست؛ چرا كه تفقه در دين، تنها آشنايى با مسائل دينىِ مربوط به خود انسان و تقليد نيست؛ بلكه منفعت آن فراتر از منافع شخصى است و به عموم مسلمانان برمى‌گردد.

خداوند متعال از فرستادن رسولان و نازل كردن كتابهاى آسمانى هدف والايى داشته است. چنان كه مى‌فرمايد:

(كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّور)؛ [2]

ما قرآن را بر تو نازل كرديم تا بدان وسيله، مردم را از تمام تاريكى‌ها و ظلمت‌ها خارج و به وادى نور وارد كنى.

به خاطر همين هدف بزرگى كه خداوند آن را تعقيب مى‌كند، انسان را مورد عنايت قرار داده و او را به فقاهت در دين- كه براى دستيابى به چنين خواسته مهمى است- مى‌رساند. از اين رو مرتبه بالاى هدايت و بيان معارف دين مربوط به انبيا: و كتب آسمانى است و مرتبه پايين‌تر آن مربوط علما و روحانيت است.

از اين روايت استفاده مى‌شود كه فقاهت در دين، امرى كوچك و بى ارزش نيست. دليل آن، روشن است؛ چرا كه قدرتهاى ضد اسلامى، همواره براى از بين‌

[1]. و او را از جايى كه گمان ندارد روزى مى‌دهد. (طلاق: آيه 3)

[2]. إبراهيم، آيه 1.