شخصيت و اين خانه! اين شخصيت و اين زندگى! وقتى مرحوم امام (قدس) صورت اموالش را بنابر يكى از اصول قانون اساسى براى شوراى عالى قضايى نوشت، همه ديديد و واقعاً افتخار بود. بايد اين گونه بود. بر فرض كه بگوييم ايشان پيرمرد بود و حسابهاى ديگرى را در نظر داشت؛ اما فرزند او چطور؟! وصيت نامه فرزندش مرحوم حاج آقا مصطفى را بخوانيد؛ او كه ديگر پيرمرد نبود، اوكه بر حسب آمال و آرزو دهها سال براى حيات خود پيش بينى مى‌كرد در وصيتنامه‌اش نوشته است: من از مال دنيا جز يك مقدار كتاب هيچ ندارم، نه خانه اى، نه ملكى، نه سرمايه اى، هيچ و هيچ. اين كتابها را هم از سهم امام (ع) تهيه كرده‌ام، اگر بچ من طلبه شد متعلّق به او وگرنه وقف كتابخان آيت‌الله العظمى بروجردى (قدس) در نجف شود.

اينها اگر واقعيت است، پس چرا منِ طلبه كه چند سال بيشتر درس نخوانده‌ام به خودم اجازه مى‌دهم خانه آن چنانى تهيه كنم؟! چرا؟! او پسر امام (قدس) بود ولى با اين شرايط زندگى مى‌كرد، مگر من كى هستم؟!

خلاصه اين كه؛ يكى از عوامل موفقيت مرحوم امام، زهد واقعى او بود، نه تزهّد، زهد فروشى و زهد نمايى؛ بلكه زهد واقعى تمام عيار. حتى من شنيدم بعد از رحلت امام جمعيتهايى كه آنجا مى‌رفتند و تا آن روز آنجا را از نزديك نديده بودند، تصور مى‌كردند آنجا كاخى وجود دارد و حسينى جماران طلا كارى است؛ امّا وقتى رفتند و از نزديك ديدند، باورشان نمى‌شد كه ايشان در اين منزل زندگى مى‌كرده است! اصلًا برايشان قابل پذيرش نبود.

بحمد الله تعالى هيچ نقط ابهامى در زندگى امام بزرگوار ما وجود نداشت، هم حرفهايش را زد، هم كارهايى را كه مى‌بايست انجام بدهد، عملى ساخت. باز براى اين كه آينده من و شما را حفظ كند وصيت‌نامه‌اى به آن طول و تفصيل از خودش بر جاى گذاشت. [1] و آنچه باقى مانده است انديشه و رفتار من و شما است، راه همان‌

[1]. ... ما نوشته‌هاى امام را زياد ديده ايم؛ ولى به يكبار ديدن اكتفا نكنيم، اگر انسان تمام نوشته‌هاى امام را ده بار هم بخواند باز هم بايد بخواند. خصوصاً مطالبى را كه امام بزرگوار در رابطه با منشور روحانيت و وظيفه من و شما بيان كرده‌اند و به نظر من لازم است انسان هر ماه يك دفعه از اول تا آخرآن را بخواند تا فراموشش نشود.

(اين حاشيه از متن بيانات آيت الله العظمى فاضل لنكرانى استفاده شده است. سيرى كامل در اصول فقه، ج 3، ص 490، درس 242.)