اسم الکتاب : رساله توضيح المسائل - ط امير العلم المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 460
از
بين برود بايد عوض آن را به او بدهد.
مسأله
2035: اگر از چيزى كه غصب كرده منفعتى به دست آيد مثلًا از گوسفندى كه غصب
كرده، برهاى پيدا شود، مال صاحب مال است و نيز كسى كه مثلًا خانهاى را غصب كرده،
اگر چه در آن ننشيند بايد اجاره آن را بدهد.
مسأله
2036: اگر از دست بچه يا ديوانه چيزى را كه مال آنها است غصب كند، بايد آن
را به ولىّ او بدهد و اگر از بين رفته، بايد عوض آن را بدهد. و اگر بدست آن بچّه
يا ديوانه بدهد و از بين برود ضامن است.
مسأله
2037: هرگاه دو نفر با هم چيزى را غصب كنند، اگر چه هر يك بتنهايى
مىتوانستهاند آن را غصب نمايند، هر كدام آنان به نسبت استيلايى كه پيدا كرده
ضامن آن است. ولى چنانچه هر كدام از آنان استيلاى كامل بر آن چيز داشته باشد بطورى
كه هر گونه تصرّفى بتواند در آن انجام دهد در اين صورت بعيد نيست هر كدام ضامن همه
آن چيز باشند.
مسأله
2038: اگر چيزى را كه غصب كرده با چيز ديگرى مخلوط كند مثلًا گندمى را كه
غصب كرده با جو مخلوط نمايد، چنانچه جدا كردن آنها ممكن است اگر چه زحمت داشته
باشد، بايد جدا كند و به صاحبش برگرداند.
مسأله
2039: اگر گوشواره يا چيز ديگرى را غصب كند و خراب نمايد بايد تفاوت قيمت
ساخته و نساخته را بدهد، و چنانچه براى اين كه تفاوت قيمت را ندهد، بگويد: آن را
مثل اولش مىسازم مالك مجبور نيست قبول نمايد، و نيز مالك نمىتواند او را مجبور
كند كه آن را مثل اوّلش بسازد.
مسأله
2040: اگر چيزى را كه غصب كرده بطورى تغيير دهد كه از اولش بهتر شود مثلًا
طلايى را كه غصب كرده گوشواره بسازد، چنانچه صاحب مال بگويد مال را به همين صورت
بده، بايد به او بدهد و نمىتواند براى زحمتى كه كشيده مزد بگيرد بلكه بدون اجازه
مالك حق ندارد آن را به صورت اولش درآورد. و اگر بدون اجازه او آن چيز را مثل اولش
كند، تفاوت قيمت بين ساخته و نساخته را هم بايد بدهد.
مسأله
2041: اگر در زمينى كه غصب كرده با بذر و نهال خود زراعت كند، يا درخت
اسم الکتاب : رساله توضيح المسائل - ط امير العلم المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 460