مسأله 1330: اگر گاو و گوسفند و شترى كه دارد همه مريض يا معيوب يا پير باشند، مى‌تواند زكات را از خود آنها بدهد. ولى اگر همه سالم و بى‌عيب و جوان باشند نمى‌تواند زكات آنها را مريض، يا معيوب يا پير بدهد. بلكه اگر بعضى از آنها سالم و بعضى مريض و دسته‌اى معيوب و دسته ديگرى بى‌عيب و مقدارى پير و مقدارى جوان باشند، احتياط واجب آن است كه براى زكات آنها سالم و بى‌عيب و جوان بدهد.

مسأله 1331: اگر پيش از تمام شدن ماه يازدهم، گاو و گوسفند و شترى را كه دارد با چيز ديگر عوض كند، يا نصابى را كه دارد با مقدار نصاب از همان جنس عوض نمايد، مثلًا چهل گوسفند بدهد و چهل گوسفند ديگر بگيرد، زكات بر او واجب نيست.

مسأله 1332: كسى كه بايد زكات گاو و گوسفند و شتر را بدهد، اگر زكات آنها را از مال ديگرش بدهد، تا وقتى شماره آنها از نصاب كم نشده، همه‌ساله بايد زكات را بدهد، و اگر از خود آنها بدهد و از نصاب اوّل كمتر شوند، زكات بر او واجب نيست مثلًا كسى كه چهل گوسفند دارد، اگر از مال ديگرش زكات آنها را بدهد تا وقتى كه گوسفندهاى او از چهل كم نشده، همه‌ساله بايد يك گوسفند بدهد و اگر از خود آنها بدهد تا وقتى به چهل نرسيده، زكات بر او واجب نيست.

مصرف زكات‌

مسأله 1333: انسان مى‌تواند زكات را در هشت مورد مصرف كند:

اوّل: فقير، و آن كسى است كه مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد. ولى كسى كه صنعت، يا ملك يا سرمايه‌اى دارد كه مى‌تواند مخارج سال خود را به تدريج كسب كند، فقير نيست.

دوّم: مسكين، و او كسى است كه از فقير سخت‌تر مى‌گذارند.

سوّم: كسى كه از طرف امام عليه السلام يا نائب امام مأمور است كه زكات را جمع و نگهدارى نمايد و به حساب آن رسيدگى كند و آن را به امام عليه السلام يا نائب امام يا فقرا برساند، كه مى‌تواند باندازه زحمتى كه مى‌كشد از زكات استفاده كند.

چهارم: كافرهائى كه اگر زكات به آنان بدهند به دين اسلام مايل مى‌شوند، يا در