اسم الکتاب : رساله توضيح المسائل - ط امير العلم المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 293
خود
يا از پولى تهيه شده كه اگر باقى بماند، خمس به آن تعلق مىگيرد.
مسأله
1163: كسى كه بيش از مقدار مورد نياز سرمايه دارد بايد خمس مقدار مازاد را
بدهد.
مسأله
1164: مهرى را كه زن مىگيرد خمس ندارد و همچنين است ارثى كه به انسان
مىرسد ولى اگر مثلًا با كسى خويشاوندى داشته و گمان ارث بردن از او نداشته احتياط
واجب آن است كه خمس ارثى را كه از او مىبرد اگر از مخارج سالش زياد مىآيد بدهد.
مسأله
1165: اگر مالى به ارث به انسان برسد و انسان بداند كه مورث خمس بدهكار
است مثلًا با حاكم شرع دستگردان كرده و نپرداخته يا مالى را كه خمس به آن تعلق
گرفته مصرف كرده بدون اين كه خمس آن را بدهد، اين شخص بايد بدهى خمسى او را بدهد.
اگر
آن مال از درآمد همان سال فوت بوده و خمس آن را نداده بايد خمس آن را بدهد و اگر
از درآمد سالهاى قبل بوده و خمس آن را به علت اين كه به خمس اعتقادى نداشته
نپرداخته است بر او واجب نيست خمس آن را بدهد هرچند بهتر است خمس آن را بدهد تا
متوفى عذاب اخروى نداشته باشد.
مسأله
1166: اگر از مالى كه به انسان به ارث مىرسد سودى حاصل شود يا آن مال نما
داشته باشد سود و نماى آن جزء منافع سال حصول قرار مىگيرد كه اگر تا آخر سال خمسى
باقى ماند به احتياط واجب بايد خمس آن را بدهد و اگر قيمت اين مال افزايش پيدا كند
به قيمت افزوده شده خمس تعلق نمىگيرد.
مسأله
1167: اگر بواسطه قناعت كردن چيزى از مخارج سال انسان زياد بيايد بايد خمس
آن را بدهد.
مسأله
1168: كسى كه ديگرى مخارج او را مىدهد بايد خمس تمام مالى را كه بدست
مىآيد بدهد، ولى اگر مقدارى از آن را خرج زيارت و مانند آن كرده باشد فقط بايد
خمس باقيمانده را بدهد.
مسأله
1169: اگر ملكى را بر افراد معيّنى مثلًا بر اولاد خود وقف نمايد چنانچه
در آن ملك زراعت و درختكارى كنند و از آن چيزى بدست آورند و از مخارج سال آنان
زياد بيايد بايد خمس آن را بدهند.
اسم الکتاب : رساله توضيح المسائل - ط امير العلم المؤلف : فاضل لنكرانى، محمد الجزء : 1 صفحة : 293