پيش‌گفتار

بسم الله الرحمن الرحيم‌

والحمد لله ربّ العالمين و الصلاة والسلام على محمد وآله الطاهرين‌

گرچه به گاه خلقت، آفريننده حكيم، از روح خويش در وجود آدمى دميد، ليك او را كالبدى مادّى نيز بخشيد. از اين رو وجود انسان آن چنان تخته‌بند مادّيت و دم‌ساز فناست كه گويى مرگ همزاد آدمى است. سرزمين ناپيدا كرانه و رازگون مرگ، به گونه‌اى است كه مى‌توان آن را از منظرهاى گوناگون به تماشا نشست؛ گاه از منظر فقهى، گاه از نگاه فلسفى و كلامى، و زمانى نيز از چشم‌انداز حقوقى.

تحوّلات شگرفى كه امروزه در حوزه دانش بشر و دستاوردهاى آن در عرصه‌هاى گوناگون پديدار گشته، حتّى با مرگ نيز نسبتى شگفت پيدا كرده است. مرگ مغزى، يكى از مسائلى است كه ذهن و ضمير بسيارى از انديشمندان و كوشندگان عرصه‌هاى پزشكى، فقهى و حقوقى را به خود مشغول كرده است. از ديدگاه فقهى و حقوقى، پرسش‌هاى فراوان و موضوع‌هاى نيانديشيده متنوعى وجود دارد كه تبيين آنها چشم به راه همت كوشندگان وادى علم و تحقيق است؛