فصل سوم تغييرجنسيت و مسأله ولايت و حضانت كودكان‌

از مباحث مهم مربوط به تغيير جنسيت، تأثير تغيير جنسيت بر ولايت و حضانت كودكان است. اين مسأله را در ضمن دو مبحث پى مى‌گيريم:

مبحث اول: تغيير جنسيت و مسأله ولايت و سرپرستى كودكان‌

ولايت به معنى عام، سلطه‌اى است كه شخص بر مال و جان ديگرى پيدا مى‌كند و شامل ولايت پدر و جد پدرى و پيامبر اسلام (ص) و حاكم نيز مى‌شود، ولى در روابط خانوادگى، عبارت از اقتدارى است كه قانون‌گذار به منظور اداره امور مالى و گاه تربيت كودك (يا سفيه و مجنونى كه حجرشان متصل به زمان صغر است) به پدر و جدّ پدرى اعطا كرده است. گاه وصى منصوب از طرف پدر يا جد پدرى را نيز در زمره اوليا مى‌آورند، [1] چنان كه ماده 1194 قانون مدنى مى‌گويد: «پدر و جد پدرى و وصى منصوب از طرف يكى از آنان، ولىّ خاص ناميده مى‌شود».

ولى بايد دانست كه در عرف حقوق دانان دو اصطلاح «ولايت» و «وصايت» از

[1]. ناصر كاتوزيان، حقوق خانواده، ج 2، ص 202- 203.