تنبيه دوّم‌بررسى جريان قاعده تجاوز در جزء الجزء

از ديگر مباحثى كه در قاعده تجاوز مطرح است، اين مسأله است كه آيا قاعده تجاوز اختصاص به اجزاى اصلى عمل دارد و يا آن كه در اجزاى اجزا نيز جريان دارد؛ شكّ در اجزاى اصلى بعد از تجاوز از محلّ مثل آن كه شخص به هنگام سجده در ركوع شكّ كند؛ امّا شكّ در جزء الجزء مثل اين است كه شخص به هنگام قرائت سوره‌ى نماز شكّ كند آيه‌ى قبل را خوانده است يا نه.

نسبت به اين مسأله در كلمات بزرگان نظرات مختلفى وجود دارد.

ديدگاه محقّق نائينى رحمه الله‌

مرحوم محقّق نائينى و به تبع ايشان برخى ديگر از بزرگان بر اين عقيده‌اند كه قاعده تجاوز اختصاص به شكّ در اجزاى اصلى عمل دارد و در مورد شكّ در جزء الجزء، مثل شكّ در آيه‌اى بعد از داخل شدن در غير آن، جارى نمى‌شود. [1]

[1]. فوائد الاصول، ج 4، ص 634.