خواه در اين مورد معذور باشد يا نباشد بايد از اموال او برايش حجى گرفت هر چند وصيت نكرده باشد.[1]

2. فقيهان حنفى مى گويند: هرگاه وصيت نكند و از دنيا برود و يك نفر از ورثه حجى براى او بگيرد عمل او به خواست خدا پذيرفته مى شود.[2]

3. فقيهان شافعى مى گويند: هرگاه شخصى از انجام عمل حج عاجز شد ديگرى مى تواند از جانب او پس از مرگش نيابت كند.[3]

ما اگر بخواهيم نظريات همه علماى اهل سنّت را در اين مورد نقل كنيم سخن به درازا مى كشد لذا به همين مقدار بسنده مى كنيم چزى كه هست برخى در اين مورد شبهاتى را مطرح كرده اند كه به توضيح آنها مى پردازيم.

شبهه نخست

قرآن كريم بهره گيرى انسان را منحصر به عملى مى داند كه درباره آن سعى و كوشش كرده باشد، چنان كه مى فرمايد:

(وان لَيْسَ للإِنْسانِ إِلاّ ما سَعى).[4]

«براى انسان جز حاصل تلاش او چيزى نيست».

عملى كه، ديگرى انجام مى دهد چگونه ميت از آن سود مى برد در حالى كه درباره آن سعى و كوشش نكرده است.