را از ظاهر قرآن و يا روايت گرفته ايم. استناد به اين دو دليل در گرو اين است كه در علم ديگر (اصول فقه) حجيّت ظواهر قرآن يا حجيّت خبر واحد ثابت شود و در غير اين دو صورت نمى توان با ظاهر قرآن و خبر واحد استدلال نمود. اين يك نمونه از نيازهاى مجتهد به علم اصول است.البته علم اصول در اعصار اخير بسيار فربه شده است و بايد از زوائد آن كاست و به لوازم پرداخت و اما تشخيص زوائد از لوازم براى خود بحث جداگانه دارد.

چيزى مهمى كه تذكر آن لازم است اينكه كتابهاى اصولى ما فقط به طرح قواعد اكتفا مى كند بدون اين كه مسائلى را به عنوان تمرين مطرح نمايد، مسلماً چنين آموزشى كمتر نتيجه مى بخشد بايد پس از آموزش قواعد، مسائلى از فقه مطرح گردد كه استنباط حكم آنها بر عهده علم اصول فقه باشد.

5. علم رجال

همان طورى كه يادآور شديم بخش اعظم احكام شرعى از روايات استفاده مى شود و استنباط به وسيله روايت بستگى دارد كه راويان آنها شناسايى شده، وثاقت آنان محرز شود، تنها علمى كه مى تواند اين تكليف را عهده بگيرد علم رجال است كه در آن راوى ثقه از غير ثقه بازشناسى مى شود.

البته علم رجال اثر ديگرى نيز دارد زيرا چه بسا در نقل سند