آن گاه تكميل مى گردد كه زير چتر تضاد و قواى همسان و ناهمسان قرار گيرد.

بررسى آفرينش انسان، ما را به يك رشته غرايز، تمايلات، نهادها، نيازها و كشش ها رهبرى مى كند و از تأثير اين نهادها در پيشبرد فرد به سوى كمال نبايد غفلت نمود و شما مى توانيد اين نهادها را در دو ستون به صورت نهادهاى پايين و عالى بررسى كنيد.

الف. نهادهاى پايين

مقصود از نهادهاى پايين، نهادهايى است كه انسان زندگى مادى او را تشكيل مى دهند، مانند تمايل به خوراك، پوشاك و مسكن يا تمايل جنسى (شهوت) يا غريزه دفاع از خويشتن در برابر دشمن (غضب) يا سائقه جاه طلبى، مقام خواهى و احترام طلبى.

اين ها يك رشته از نهادهاى پايين و به اصطلاح نفسانى كه پايه هاى زندگى مادى انسان را تشكيل مى دهند و زندگى مادى انسان منهاى اين نهادها امكان پذير نيست، حتى شهوت و غضب از نعمت هاى بزرگى است كه به انسان داده شده است، زيرا حذف شهوت از نهاد انسانى، مايه قطع نسل او مى گردد، و انسان پيراسته از غضب نمى تواند به موجوديت خود در برابر دشمن درنده، صيانت بخشد.

از اين جهت هر كدام از اين نهادها هر چند ما آن ها را نهادهايى پايين و غرايز نفسانى بخوانيم، از عناصر واقعى تشكيل دهنده شخصيت انسان است.