15

بهره گيرى از اسباب، و توحيد ربوبى

پرسش:آيا بهره گيرى از اسباب طبيعى و مادى شرك است؟

پاسخ: بهره گيرى از اسباب طبيعى و مادى در ميان هيچ ملت و گروهى شرك نيست و اساس زندگى انسان ها را چنين عواملى تشكيل مى دهد ولى گروه وهابى تمسك به سبب غير طبيعى و عادى را يك نوع شرك پنداشته و تصور كرده اند كه اعتقاد به تأثير آنها ملازم با اعتقاد به الوهيت آنها است، و با چنين اعتقادى در خواست از آنها، عبادت و پرستش آنان خواهد بود.

اگر كسى به حق و يا خطا معتقـد گـردد كه بـراى نيـل مطلـوب دو سبـب وجـود دارد; يكى جنبـه طبيعى و مـادى و ديگـرى جنبـه غيـر طبيعـى; اگـر سبـب طبيعـى فراهـم باشـد بايــد مطلـوب خود را از همـان راه تعقيـب كنـد، و در غيـر اين صـورت مى تـوانـد براى نيـل بـه مطلـوب خـود از سـبب غير طبيعى، كـه تحــت شـرائط و مقـدمـات خـاصى او را به مطلـوب مى رسانـد، استفـاده كند حـالا اگـر فـردى بـه همـان نيت و مقصدى كه سراغ علت طبيعى مى رفت، و معتقد بود، كه خدا اين اثـر را به آن