يكى از بنى هاشم با خلافت بازى كرد *** نه وحيى در اين زمينه رسيده بود و نه كتابى وجود داشت

به خدا بگو كه خوراكم را از من باز گيرد *** به خدا بگو كه نوشيدنى مرا از من باز گيرد

ما به همين دو رويداد اكتفا مى كنيم، زيرا جنايات بنى اميه، اعم از آل ابى سفيان و آل مروان، براى خود، دائرة المعارفى مى طلبد. ولى سخن در اين است. كه آيا اعصار اين ستمگران و خودكامگان بهترين روزگار بوده است؟!

در اين جا سخن درباره خلافت و جنايت مروانيان به پايان مى رسد، و رشته سخن به جنايات خلفاى عباسى، منتقل مى گردد و به گوشه بسيار كوچك اشاره مى شود.

خلافت عباسيان و حديث خيرالقرون

با كشته شدن آخرين خليفه اموىّ به نام «مروان»، و روى كار آمدن نوادگان عبدالله بن عباس بن عبدالمطّلب، تصور مى شد كه رشته ستم از هم گسسته مى شود و رشته عدل و داد و رأفت بر جامعه حاكم مى گردد، ولى برخلاف اين انديشه، ستم در اين دوره دوّم، آنچنان فزونى يافت كه مردم آرزو كردند كه اى كاش ستم بنى اميه ادامه مى يافت و دادگرى بنى عباس به جهنم مى رفت