محققان اين گروه كمك نمى گرفتند، زيرا از نظر فكرى با آن ها موافق نبودند.

از آن جا كه پيوسته از طرف حكومت ها در فشار بودند و اميدى به تشكيل حكومت مورد علاقه خود نداشتند، ـ لذا ـ كمتر به مسائل حكومتى پرداخته و بيشتر به بيان وضع موجود و تكاليف خود در برابر حكومت هاى جائر مى پرداختند. از اين جهت اين بخش از فقه شيعه از ربشد قابل ملاحظه اى برخوردار نيست هر چند جسته و گريخته در لابلاى فقه اشاراتى به مسائل حكومت اسلامى هست.

در اين فاصله هر چند در برخى از نقاط، دولت هاى شيعى تأسيس گرديد مانند دولت حمدانى ها و فاطمى ها و... ولى چون پايه گذاران برخى از آن ها اثنا عشرى نبودند، و برخى ديگر دولت مستعجل داشت، انديشمندان شيعه توفيق نيافتند كه پيرامون حكومت اسلامى و ضوابط و ويژگى هاى آن به بحث و گفتگو بپردازند.

برخى از اميران مغول مانند «خدابنده» رسماً از مذهب شيعه ترويج مى كردند، و اصرار مىورزيدند كه علماى شيعه را از اقطار جهان دور خود گرد آورند ـ مع الوصف ـ هيچ يك از اين حكومت ها رنگ و قيافه حكومت اسلامى نداشت.

در آغاز قرن دهم با ظهور دولت صفويه جامعه شيعه در كشور پهناور ايران از قدرت فوق العاده اى برخوردار گرديد و تشيع مذهب رسمى مملكت اعلام شد.

مع الوصف، در هيچ يك از اين دوره ها انديشمندان شيعه پيرامون حكومت اسلامى، به بحث و گفتگوى جامع كه پاسخگوى همه پرسش ها باشد، نپرداختند.

رسوبات انزوال قرون گذشته سبب شد كه آنان حتى در موقع بسط قدرت به فكر احياى ضوابط و معيارهاى حكومت اسلامى نيفتند، و براى تشكيل دولت صد