با توجه به اين حقايق، مى توان گفت كه اگر حسين بن على(عليه السلام) در شرايط تاريخى برادر گرامى خود امام حسن قرار مى گرفت، همان كار را مى كرد كه امام حسـن(عليه السلام)كرد، و اگر امـام حسن(عليه السلام) در زمان حسين بن على(عليه السلام)بود، برنامه او را در پيش مى گرفت، زيرا اين دو امام بزرگ، هركدام با توجه به اوضاع و شرايط خاص زمان خود، رسالت تاريخى خويش را انجام دادند.

صلح يا صلاح...؟

اين بخش را بامقاله يكى از نويسندگان كه در يكى از مجلات تهران[1] زير عنوان «صلح يا صلاح..؟» چاپ شده بود، ـ به خاطر نكات جالبى كه دارد ـ به پايان مى رسانيم:

صلح حسن (عليه السلام) يا به عبارتى متاركه و آتش بس وى با معاويه را شايد بتوان يكى از دشوارترين مراحل سير امامت در دنياى اسلام ناميد. اين انقلابى ترين نرمش تاريخ، و تحمل رنج طاقت فرساى آن، كه هيچ كس جز پسر على (عليه السلام)، آن هم توسط درك عالى ترين درجات ايمان قادر به انجامش نبوده و نخواهد بود، همواره بحث انگيز و سئوال آفرين بوده است، و متأسفانه غرضورزان به قلم غرض، و جاهلان به ديده جهل، اين شگرد ايمانى را در پرده تحريف و ابهام پيچيده اند.

امامان همگى، مظهر تقوى و روش هستند، تقوى در همگى شان مشترك، و روش در تمامى شان متفاوت است.

روش على(عليه السلام) در دو مرحله: سكوت و خروش، راهگشاى امت مى گردد. شيوه حسن (عليه السلام)درمرحله اولِ روش پدر، و راه حسين (عليه السلام) در مرحله دومِ آن شكل مى گيرد. على (عليه السلام) بى سكوت، خـروش و شهادتى هشدار دهنده و حيات بخش نمى داشت، فرياد و جانفشانى حسين (عليه السلام)نيز بدون صلـح بـرادر، اين چنيـن در تاريخ به ثبت نمى رسيد.